Türkiye’nin Rusya, İran ve Şam rejimi ile yürüttüğü görüşmelerde sığınmacıların geri dönüşü önemli yer tutuyor. Humus, Şam ve Halep’in güvenli geri dönüş için pilot bölge seçilmesini öneren Ankara, dönüşlerin başarılı olması durumunda çerçevenin genişletilmesini istedi. Suriyelilerin can güvenliğinin sağlanması, mallarının iade edilmesi, sağlıklı dönüş sürecinin garantör ülkeler eliyle kontrol edilmesi konuşuluyor.
SMDK Yönetim Kurulu Üyesi Yusuf Mahli, Türkiye’nin garantör olması durumunda yüzbinlerce Suriyelinin evine dönmekte tereddüt etmeyeceğini söyledi. Sriye Geçici Hükümeti eski müsteşarlarından Muhammed Sermini “Esad’a güvenmiyoruz. Ancak Türkiye’nin güvence vermesi her şeyi değiştirir” dedi. Suriyeli siyasetçi Semir Alo da “Onurlu bir dönüş zemini dünya genelindeki Suriyelileri ülkesine çeker” diye konuştu.
EKONOMİK DESTEK SAĞLANACAK
El-Bab, Cerablus, Azez ve İdlib bölgelerinde Türkiye öncülüğünde başlatılan konut projeleri devam ediyor. En az 1 milyon kişinin bu alana yerleştirilmesi planlanıyor. Rejim bölgelerine gidecek ailelere de ev, işyeri ve arazilerin imarı için fon sağlanacak. Geri dönüş yapan ailelerin mağduriyetleri başta AB ve Körfez ülkelerinden sağlanacak fonla giderilecek. Suriye geneli tahrip olan alt yapı, fabrika, bina, enerji ve ulaşım hatlarının tamiri için acil gerekli olan paranın 400 milyar dolar olduğu belirlendi. Terör örgütü PKK’nın gasp ettiği petrol gelirlerini kaybeden Suriye rejimi, ülkede tüm ekonominin felç olması sebebiyle kontrol ettiği Halep dâhil hiçbir bölge de herhangi bir iyileştirme faaliyeti başlatamadı. Ülkede ekmek, su, elektrik krizi ile birlikte akaryakıt temininde büyük zorluklar yaşanıyor.
EMPERYAL OYUN BOZULUR
Suriye Geçici Hükûmeti Eski Müsteşarlarından Muhammed Sermini, şartları oluşmuş bir geri dönüşün Suriye üzerinden planlanan emperyal oyunu mutlak manada bozacağı görüşünü dile getirdi. Suriye’nin PKK, İran, Rusya, ABD ve müttefi ki güçler eliyle sistematik bir biçimde ıssızlaştırıldığına dikkat çeken Sermini, “Türkiye’nin ana aktör olduğu müdahale ile tüm küresel hesaplar alt üst olur. Nüfusu seyreltişmiş bir coğrafya her türden demografi k tanzime hazır hale gelmiş demektir. Bu noktada Şam’a mutlak kontrol verilirse halkımız yeni dramlar yaşamak zorunda kalabilir. Dera örneğinde olduğu gibi rejime her şarttı destek veren güçler hakem ve denetleme-gözetleme makamında olursa çok daha ağır bedeller ödenir. Bu halk Esad’a ve Baas diktasına hiçbir biçimde güvenmiyor. Ancak Türkiye’nin denklemde olması ve güvence
vermesi her şeyi değiştirir” dedi.
BATI FATURAYI TÜRKİYE’YE ÖDETMEK İSTİYOR
SMDK Yönetim Kurulu Üyesi Yusuf Mahli, özellikle Batılı güçlerin tüm faturayı Türkiye’ye ödetmek istediği tespitinde bulundu. Başta ABD olmak üzere Suriye’nin Dostları Grubu’nun çok farklı bir noktada konumlandığına vurgu yapan Mahli, “AB’nin Suriye Temsilcisi Don Soenescu, Suriye’nin başkenti Şam’a gitti. Yine Suriye’nin Dostları Grubu üyesi birçok ülke rejimle ilişki kurdu ve BAE, Bahreyn, Umman gibi ülkeler Şam’da büyükelçilik açarak kaldıkları yerden devam etme yoluna gitti. Yine ABD kaynakları, farklı zamanlarda Washington ve Esad rejimi arasında temaslar olduğunu kamuoyu ile paylaştı. Şu an bu ülkelerden bazıları, 2254 sayılı BM kararına imza atmalarına rağmen Türkiye’yi attığı adımlar sebebiyle eleştiriyor. Biz inanıyoruz ki Türkiye hiçbir biçimde bizi Esad’a teslim etmeyecek. Bu nedenle de güvenli, onurlu ve gönüllü geri dönüş için çaba yürütüyor. Türkiye’nin askeri, siyasi ve ekonomik varlığı hepimiz için tek güvence. Şu an bu gücünü, etkisini rejim bölgelerine taşımak istiyor. Şayet bu alt yapı sağlıklı bir biçimde oluşursa yüzbinlerce kişi evine, köyüne şehrine döner. Bize bu konuda gelen sayısız talep var. Suriye halkı gerçekten yorgun ve biz Türk kardeşlerimizin de yorulduğunu çok iyi biliyoruz. Sadece Esad diktasına karşı Türkiye gibi bir gücün teminat vermesi yeterli.” Suriyeli siyasetçi Semir Alo ise mevcut durumun sürdürülebilir olmadığını onurlu bir dönüşün zemini oluşması halinde sadece Türkiye’den değil dünya geneli Suriyeli mültecilerin evine, vatanına döneceğini kaydetti.
